สำหรับเคสนี้ สาเหตุจริงมาจาก “หลังแอ่นและก้นกระดก”

สังเกตตัวเองเบื้องต้น

หากคุณปวดคอและร้าวขึ้นศีรษะ
ลองส่องกระจกดูด้านข้างตัวเอง ว่าหลังแอ่นหรือเชิงกรานเอียงไปข้างหน้าหรือไม่

อาการปวดศีรษะ อาจไม่ได้มาจากไมเกรนเสมอไป แต่อาจเกิดจากกล้ามเนื้อหลังตึง
ซึ่งสัมพันธ์กับการที่เชิงกรานเอียงไปด้านหน้า → กล้ามเนื้อหลังต้องต้านแรงมากขึ้น → ความตึงสะสมจนส่งผลถึงศีรษะ

ตัวอย่างเคสจริง

ผู้ป่วยชาย อายุ 29 ปี
อาชีพ: ตำรวจ (แต่ลักษณะงานเป็นงานออฟฟิศ นั่งหน้าคอมและเข้าอบรมบ่อย)

ผู้ป่วยรายนี้คิดว่าตัวเองเป็นไมเกรน เพราะมีอาการปวดศีรษะจนถึงขั้นอาเจียน
แต่มีอาการปวดคอร่วมด้วย และไม่ได้มีอาการเห็นแสงขาว (Aura)
เราจึงทำการตรวจร่างกายอย่างละเอียด

ผลการตรวจร่างกาย

• ไหล่ซ้ายสูงกว่าขวา

• เชิงกรานเอียงไปข้างหน้า (Anterior pelvic tilt)

• สันเชิงกรานฝั่งขวาสูงกว่าฝั่งซ้าย

ตรวจแยกส่วนต้นคอ (Cervical spine):

• มีข้อจำกัดในการเก็บคางและเงยคอ

• ทำซ้ำแล้วช่วงการเคลื่อนไหวไม่ดีขึ้น อาการยังตึงขึ้นศีรษะอยู่

ตรวจระบบเส้นประสาทและกล้ามเนื้อ (Neuromuscular – Superficial Back Line):
พบกล้ามเนื้อหลักที่ "ล็อกและสั้น" ได้แก่

• กล้ามเนื้อหลังล่าง (Erector Spinae)

• พังผืดกลางหลัง (Thoracolumbar Fascia)

• กล้ามเนื้อน่อง (Gastrocnemius)
  รวมถึงกล้ามเนื้อหลังขา (Hamstring) ก็มีความผิดปกติ

แนวทางการรักษา

เริ่มต้นด้วย:

• การคลายพังผืดแนว Superficial Back Line (Myofascial Release)
  หลังการรักษา พบว่าอาการตึงศีรษะลดลง และช่วงการเคลื่อนไหวของคอดีขึ้น

ทำไม “หลังแอ่น” ถึงส่งผลต่ออาการปวดศีรษะ?

1. เมื่อเชิงกรานเอียงไปข้างหน้า → Superficial Back Line ต้องรับแรงดึงมากขึ้น
   โดยเฉพาะกล้ามเนื้อหลังล่างและเอ็นร้อยหวายที่ต้องต้านแรงดึง

2. กล้ามเนื้อ Hamstrings แม้จะดูตึง แต่แท้จริงอ่อนแรง ไม่สามารถดึงเชิงกรานกลับมาสู่ตำแหน่งปกติได้

3. เชิงกรานเอียงทำให้กล้ามเนื้อหลังล่าง และกล้ามเนื้อฐานกะโหลกศีรษะทำงานมากขึ้น
   ทำให้เกิดอาการปวดแบบ Tension Headache ได้แก่ ปวดท้ายทอย ขมับ และหน้าผาก

4. เมื่อหลังล่างโค้งมากขึ้น → หลังบนจะค่อม → คอยื่นไปด้านหน้า
   เกิดแรงดึงจากคอขึ้นศีรษะ → ปวดคอร้าวขึ้นหัวได้

แนวทางการดูแลเพิ่มเติม

หลังจากการรักษาเบื้องต้น เรา

• กระตุ้นกล้ามเนื้อ Hamstring และกล้ามเนื้อก้น

• ฝึกการหายใจเพื่อช่วยให้ร่างกายคงท่าใหม่ได้ดีขึ้น

• สอนท่านอนหงายและนอนตะแคงที่ถูกต้อง

• ปรับท่านั่งที่ต้องใช้ทำงาน

เพราะถ้าคนไข้กลับไปใช้ท่าทางเดิมที่ผิด อาการก็มีโอกาสกลับมาอีก

สรุปสำคัญ

• อาการ “ปวดคอร้าวขึ้นหัว” เป็นเพียง “ปลายเหตุ” ไม่ใช่ต้นตอ

• สาเหตุจริงอาจอยู่ที่เชิงกรานและกล้ามเนื้อด้านหลังที่เสียสมดุล

• การรักษาต้องตรงจุด และปรับให้เหมาะกับสภาพร่างกายของแต่ละบุคคล

• โปรแกรมการรักษาและออกกำลังกายจึงควรเฉพาะเจาะจง ไม่ใช้สูตรเดียวกับทุกคน

เพราะตำแหน่งที่ปวด อาจไม่ใช่สาเหตุ แต่เป็นเพียงจุดที่แสดงอาการเท่านั้น
ทั้งหมดนี้ คือแนวทางที่เรามองเคสผ่านประสบการณ์จริง